بررسی کیفیت اسپرم کپور دریایی Cyprinus carpio با استفاده از پارامترهای پلاسمای منی در جنوب شرقی دریای خزر، استان گلستان

چکیده             ماهی کپور دریایی، میزان صید بالایی را در استان گلستان به‌خود اختصاص می‌دهد. به‌دلیل جایگاه و اهمیت تجاری آن، حفظ و بازسازی ذخایر این ماهی به‌شیوه تکثیر مصنوعی ضروری به‌نظر می­رسد. کیفیت اسپرم معیاری جهت اندازه­گیری توانایی اسپرم نر در موفقیت لقاح تخمک می‌باشد. اسپرم گیری از 34 قطعه مولد ماهی کپور صورت گرفت. میزان سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گلوکز، پروتئین کل، کلسترول و اوره بوسیله روش اسپکتروفتومتری با استفاده از کیت‌های مخصوص تعیین گردید. مقادیر برخی پارامترها مانند اسپرماتوکریت و پروتئین دارای تغییرات زیادی نبودند در حالی که بقیه پارامترها دارای تغییرات زیادی بودند. مقادیر بیشتر پارامترهای بیوشیمایی سمن ماهی کپور (بجز اسپرماتوکریت، آهن، کلسیم و کلسترول) در سنین مختلف تفاوت معنی‌دار نداشتند. با افزایش سن ماهی، مقادیر آهن و کلسیم نیز افزایش یافت که در بعضی سنین این افزایش معنی‌دار بود. نسبت بین یون‌ها نیز در اغلب موارد در سنین مختلف تفاوت معنی‌دار نداشتند ولی از یک کاهش یا افزایش منظمی نیز برخوردار نبودند. اسپرماتوکریت با یون منیزیم، سدیم، پتاسیم، آهن، کلسترول و تری گلیسیرید همبستگی مثبت و معنی‌داری داشت و با بقیه پارامترها این اختلاف معنی‌دار نبود. همبستگی یون‌ها با یکدیگر محاسبه‌گردید. انجام این تحقیق و تعیین پارامترهای کیفی اسپرم کپور دریای خزر می‌تواند در بهبود و ارتقاء راندمان تکثیر مصنوعی موثر باشد.